23 december 2020

Doe wat werkt

Ouders van jonge kinderen zijn vaak heel moe. Die vermoeidheid is niet alleen te wijten aan de context waarin we leven, maar ook aan opvoedingsstrategieën die ontzettend veel energie kosten en tegelijk weinig tot geen effect hebben.

Enerzijds is er de strategie om oeverloos alles uit te leggen, te onderhandelen of vaak toe te geven. Anderzijds is er de strategie om een duidelijke straf te geven die het zogezegd voor eens en altijd zal oplossen. Dit laatste zal enkel leiden tot escalatie en conflict, wat de stress in huis alleen maar zal doen toenemen.

Of je nu verstrikt zit in een net van eindeloos praten of een net van conflict en ruzies, met zekerheid vervagen je ouderlijke aanwezigheid en invloed. Het ouderschap verdwijnt ofwel in een storm van roepen, schelden en loze dreigementen ofwel in een wervelvind aan woorden. Beide stormen zullen gereduceerd worden tot een voortdurend achtergrondgeluid zonder enig effect. Elke vorm van invloed van de ouders is weg, alles wordt vaag en onduidelijk. Kinderen geraken ernstig in de war en zullen dit aangeven door weinig opportuun gedrag te stellen. Ouders geraken uitgeput en/of moedeloos.

Dit alles kan voorkomen worden door als ouder te kiezen voor duidelijke aanwezigheid. Dit wil zeggen dat je een stevig standpunt durft in te nemen (en te communiceren) en vanuit vastberadenheid grenzen durft aan te geven; op een liefdevolle en ondersteunende manier. Dit vraagt om zelfcontrole, ondersteuning en structuur.

Zelfcontrole is zoals een spier die kan worden getraind. Het gaat om de vaardigheid om niet onmiddellijk te reageren vanuit een vecht-/vluchtreflex, maar vanuit controle, doordachtheid en een langetermijnvisie. Studies tonen aan dat werkelijk iedereen dit kan leren wanneer de juiste handvaten worden aangereikt.

Ouders hebben vaak het gevoel dat ze er alleen voor staan. Niets is minder waar. Dit is vaak slechts een idee, een gewoonte of een mentaliteit. Zowat in alle gevallen zijn er mensen in de omgeving die de ouders kunnen bijstaan in hun bijzondere taak. Haim Omer, grondlegger van de Nieuwe Autoriteit zegt  het zo mooi: ‘Ondersteuning geeft de ouders de mogelijkheid om te ademen en de kinderen de mogelijkheid om te groeien.’ Binnen die Nieuwe Autoriteit spreken we van ‘de schouders van de ouders breder maken’ zodat ze letterlijk en figuurlijk meer draagkracht hebben. ‘Wij’ is altijd sterker dan ‘ik’.

Structuur bestaat uit regels, routines en duidelijke afspraken binnen het gezin. Deze vormen een stevige kern waarop alles kan gebaseerd worden.

Als ouder is het belangrijk dat je je eigen grenzen en ruimte durft af te bakenen. Wanneer ouders voortdurend beschikbaar zijn of zich plooien naar de wensen/grillen van het kind verliezen kinderen hun zelfvertrouwen en hun vermogen om optimaal te functioneren. Sterk staan, hakken in het zand zetten en niet opgeven dragen altijd bij aan het doel op lange termijn: je kind laten uitgroeien tot een sterke volwassene met voldoende tools (zoals veerkracht, zelfvertrouwen, creativiteit, menselijke verbinding, … ) om de uitdagingen van het leven aan te kunnen.

Aanwezigheid is dus absoluut niet hetzelfde als beschikbaarheid. Als ouder moet je zeker niet je kind voortdurend entertainen, je persoonlijke gesprekken of activiteiten laten onderbreken door je kinderen of je kind onbeperkte toegang geven tot de ouderlijke ruimtes of bezittingen. Het is goed om grenzen te geven op alle vlakken voor het welzijn van zowel ouder als kind.

Deze krachtige houding wordt ingebed in een oase van liefde, appreciatie en fundamenteel geloven in je kind. Als ouder ben je een veilige haven waar je kind terecht kan met zijn gevoelens, bezorgdheden, moeilijkheden en behoeften. Deze worden steeds au sérieux genomen, gezien en gehoord. Je kind kan in jouw ouderlijke armen troost, opluchting en aanmoediging vinden en voelt zich helemaal prima zoals het is met al zijn eigenaardige hersenspinsels, gevoelens en misschien wel bijzondere wensen.

Ook wordt er binnen de Nieuwe Autoriteit volop ingezet op de relatie: aanraking, samen spelen, samen mooie momenten beleven, luisteren naar elkaar, relatiegebaren,… kortom diepe verbinding met de mens die we wezenlijk zijn.

Liefde is het fundament. Onvoorwaardelijke liefde is het begin van alles, maar niet genoeg…